نشست هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی تبریز با رایزنان بازرگانی منتخب جمهوری اسلامی ایران در کشورهای هدف صادرات، با حضور فرزاد پیلتن؛ مشاور و دستیار رئیس‌کل سازمان توسعه تجارت ایران در امور بین‌الملل، بهرام سرمست؛ استاندار آذربایجان‌شرقی، یونس ژائله؛ رئیس اتاق تبریز، هیئت نمایندگان این اتاق و صابر پرنیان، مدیر کل صمت استان در اتاق بازرگانی تبریز برگزار و طی آن ظرفیت‌های بازرگانی و تجاری تشریح شد.
وی ابراز امیدواری کرد که رایزنان بازرگانی اعزامی سازمان بتوانند از این ظرفیت‌ها در برنامه‌ریزی‌های خود برای توسعه روابط تجاری کشور با سایر کشورها بهره‌مند شوند.
پیلتن افزود: این سیاست در راستای تقویت صادرات منطقه‌ای و کاهش وابستگی به بازارهای دوردست اتخاذ شده است.
مشاور و دستیار رئیس‌کل سازمان توسعه تجارت ایران در امور بین‌الملل، با بیان اینکه آذربایجان‌شرقی از استان‌های پیشرو در حوزه‌ی صادرات کالا، با ارزش افزوده بالا است، افزود: این استان، از مهم‌ترین و اثرگذارترین استان‌های کشور در حوزه تجارت خارجی به شمار می‌رود و نقش مهمی در توسعه صادرات غیرنفتی کشور ایفا می‌کند.
وی با اشاره به توانمندی‌های بخش خصوصی آذربایجان‌شرقی اظهار کرد: در این استان شاهد صادرات گسترده انواع کالاهای باکیفیت به بازارهای مختلف جهانی هستیم که نشان‌دهنده‌ی توان و پشتکار بخش خصوصی و تولیدکنندگان استان است. صنایع بزرگی همچون فولاد، ماشین‌سازی، تراکتورسازی، شیرینی و شکلات از افتخارات این استان به شمار می‌روند.
پیلتن با اشاره به رشد صادرات استان افزود: بر اساس آمارهای بررسی‌شده، آذربایجان‌شرقی در ماه‌های اخیر رشد چشمگیری در صادرات سازه‌های فلزی، محصولات غذایی و شیرینی‌جات، کاشی و سرامیک، لوازم خانگی، کاغذ و مقوا و برخی محصولات شیمیایی داشته است. این آمارها نشان می‌دهد ظرفیت استان برای افزایش صادرات همچنان بالاست.
وی در پایان تصریح کرد: نکته مهم دیگر، حرکت صادرات استان از کالاهای نیمه‌خام به سمت کالاهای با ارزش‌افزوده بالاتر است که جای خرسندی دارد. این روند نشان می‌دهد تولیدکنندگان استان به سمت صادرات محصولات نهایی و رقابتی‌تر حرکت می‌کنند که موجب پایداری بیشتر صادرات خواهد شد.
تجارت، پیشران توسعه است
بهرام سرمست، استاندار آذربایجان‌شرقی، با تأکید بر نقش بخش خصوصی در دیپلماسی اقتصادی، گفت: تجربه کشورهای توسعه‌یافته نشان می‌دهد که پیشران اصلی توسعه، تجارت است و موتور محرک این تجارت نیز بخش خصوصی است.
سرمست با اشاره به ضرورت بازنگری در رابطه دولت و بخش خصوصی افزود: در سیاست داخلی نیازمند بازاندیشی هستیم و بارها در شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی استان تأکید کرده‌ایم که اصل و اولویت با بخش خصوصی است.
وی اضافه کرد: خوشبختانه اتاق بازرگانی تبریز اصیل، ریشه‌دار و کارآمد است و هر موضوعی که به این پارلمان اقتصادی سپرده شود، با تدبیر و تصمیمی پخته از آن بیرون می‌آید.
سرمست ادامه داد: کارگروه‌های تخصصی تجارت با کشورهای هدف در استان فعال شده‌اند و در حوزه‌هایی مانند اعزام هیئت‌های تجاری، حضور در نمایشگاه‌ها و برگزاری رویدادهای اقتصادی پیشنهادهای اجرایی ارائه می‌دهند. مدیران نیز موظف شده‌اند در تعامل سازنده با این گروه‌ها عمل کنند. در یک سال اخیر، به‌ویژه پس از تحولات اخیر منطقه، تبریز به محل تلاقی سفرها، نشست‌ها و رویدادهای اقتصادی تبدیل شده است.
وی با تأکید بر پیوند میان سیاست داخلی و خارجی تصریح کرد: امروزه مرزهای سنتی دولت‌ها در حال تغییر است. سیاست خارجی نوین باید بر پایه دیپلماسی اقتصادی شکل گیرد. اگر کشور بتواند سطوح داخلی و خارجی سیاست خود را پیوند دهد و رایزنان اقتصادی و بازرگانی را مکمل سفرا و کنسول‌ها قرار دهد، می‌تواند اهداف دیپلماتیک خود را با پشتوانه‌ای اقتصادی دنبال کند.
وی افزود: زمان اقتصاد دستوری سپری شده است. دولت‌ها باید نقش تسهیل‌گر و زمینه‌ساز را ایفا کنند و اجازه دهند، بخش خصوصی در دو سوی مرزها ارتباطات خود را گسترش دهد. بی‌ثباتی در سیاست‌ها یکی از مشکلات جدی اقتصاد کشور است؛ در حالی که در تجارت بین‌الملل، ثبات، تعهد و پایبندی به قول و قرارها پایه اعتمادسازی است.
سرمست در پایان تأکید کرد: دنیای امروز بر اساس شفافیت، پیش‌بینی‌پذیری و ثبات حرکت می‌کند. اگر می‌خواهیم در عرصه تجارت جهانی جایگاه درخور پیدا کنیم، باید فرهنگ تجارت بین‌الملل را درک کرده و به آن پایبند بمانیم. توسعه اقتصادی بدون اعتماد به بخش خصوصی و تعامل سازنده با جهان ممکن نیست.
برای جهش صادرات نیاز به اراده ملی و اقدام عملی داریم
یونس ژائله، رئیس اتاق بازرگانی تبریز، با انتقاد از تداوم روند شعاری در حوزه توسعه صادرات، تأکید کرد که بدون نقشه راه و اجرای عملی، هیچ پیشرفتی حاصل نخواهد شد.
وی با بیان اینکه از سال ۱۳۷۴ تاکنون سرمایه‌گذاری‌های بسیاری در حوزه صادرات انجام شده، اما بهره‌وری لازم از آن‌ها به‌دست نیامده است، گفت: سال‌هاست درباره توسعه صادرات صحبت می‌کنیم، اما شرط موفقیت این است که از تجربه کشورهای موفق در تجارت جهانی درس بگیریم و بدانیم دقیقاً چه کارهایی باید انجام دهیم.
ژائله اضافه کرد: روند فعلی شایسته کشور نیست. امروز باید ارز وارد کشور کنیم و قدرت اقتصادی ملت را افزایش دهیم، نه اینکه با چاپ پول و تزریق بی‌هدف نقدینگی تورم ایجاد کنیم.
وی با انتقاد از برگزاری نشست‌ها و همایش‌های بی‌نتیجه افزود: برگزاری جلسات بدون خروجی، مشکلی را حل نمی‌کند. باید برنامه‌محور و عملیاتی عمل کنیم. صف‌های طولانی کامیون‌ها در مرزها، نبود امکانات لجستیکی مناسب و تصمیمات دستوری در حوزه صادرات، عملاً مانع توسعه تجارت خارجی شده است. رفع این مشکلات به عزم ملی و همکاری واقعی دولت، معاون اول رئیس‌جمهور و دستگاه‌های اجرایی نیاز دارد.
رئیس اتاق تبریز با اشاره به تجربه موفق ترکیه در گسترش صادرات خاطرنشان کرد: وقتی دولت و بخش خصوصی در کنار هم قرار گیرند، نتیجه مطلوبی به‌دست می‌آید. بنابراین دولت باید استانداردهای جهانی را رعایت کرده، فرآیندها را شفاف و مبتنی بر منطق بازار پیش ببرد و به بخش خصوصی قوی کشور اعتماد کند.
وی با تأکید بر ضرورت تشکیل کارگروه عملیاتی مشترک گفت: پیشنهاد من این است که اتاق بازرگانی و نهادهای مرتبط کارگروهی عملیاتی برای تدوین نقشه راه، تعیین اولویت‌ها و رفع موانع اجرایی تشکیل دهند. به‌جای شعار دادن، باید برنامه‌محور عمل کنیم و گزارش عملکرد منظم ارائه دهیم.
ژائله در پایان تصریح کرد: در این استان سرمایه‌گذاران و فعالان اقتصادی توانمندی وجود دارد که از ظرفیت آن‌ها باید به‌درستی استفاده شود. اکنون زمان اقدام عملی است، نه تکرار شعارها. تغییر نگرش مسئولان باید به تغییر در عملکرد منجر شود؛ در غیر این صورت هیچ تحول پایداری در صادرات رخ نخواهد داد.
تبریز، شهر تجارت و صنعت؛ قلب تپنده اقتصاد شمال‌غرب کشور
صابر پرنیان، مدیرکل صنعت، معدن و تجارت استان آذربایجان‌شرقی در نشست مشترک با رایزنان بازرگانی سازمان توسعه تجارت ایران، گفت: تبریز از قرن‌ها پیش تا امروز، مکتب تجارت ایران بوده و اکنون نیز محور توسعه صنعتی و صادرات کشور است.
پرنیان اظهار داشت: اتاق تبریز به عنوان نخستین اتاق بازرگانی کشور، طلایه‌دار ارتباط میان بخش خصوصی و دولت است.
وی با اشاره به پیشینه تاریخی و جایگاه اقتصادی تبریز گفت: اگر به متون تاریخی بازگردیم، از قرن چهارم هجری تاکنون، مورخان و جهانگردان از تبریز به عنوان شهر تجارت و رونق اقتصادی یاد کرده‌اند. بازار بزرگ و تاریخی تبریز که بزرگ‌ترین بازار مسقف جهان است.
پرنیان افزود: در حوزه صنعت نیز تبریز جایگاه ویژه‌ای دارد. هم‌اکنون بیش از سه هزار طرح صنعتی در حال اجرا در استان وجود دارد.
وی ادامه داد: ۵۰ درصد تولید شیرینی و شکلات کشور و ۳۰ درصد فولاد بخش خصوصی در آذربایجان‌شرقی انجام می‌شود که نشان‌دهنده جایگاه ممتاز این استان در اقتصاد ملی است. همچنین تبریز پایتخت خلاق فرش دستباف جهان و قطب تولید چرم سنگین و کفش کشور است.
پرنیان با تأکید بر فرهنگ و اخلاق حرفه‌ای تجار تبریز گفت: تجارت در تبریز صرفاً یک فعالیت اقتصادی نیست، بلکه یک مکتب فکری است. تجار تبریزی به خوشنامی، تعهد و اخلاق حرفه‌ای شهره‌اند. امیدواریم با رایزنان بازرگانی و همکاری بخش خصوصی، شاهد فعال شدن هرچه بیشتر بازارهای صادراتی استان باشیم.
وی افزود: متأسفانه در سال‌های گذشته بخشی از انتظار فعالان بخش خصوصی برآورده نشده بود، اما با این نگاه تازه، امیدواریم شاهد جهشی چشمگیر در حوزه صادرات و سرمایه‌گذاری استان باشیم.