هفت روز تا واقعیت گزارش پیش‌بینی اقتصادی ایران و جهان در هفته آتی مورخ 15 تا 22 مهر 1404
بر اساس گزارش‌های معتبر از منابع مانند صندوق بین‌المللی پول (IMF)، بانک جهانی، سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD)، بانک مرکزی روسیه، بانک مرکزی هند (RBI)، و مؤسسات دیلویت و اس‌اندپی گلوبال، پیش‌بینی اقتصاد جهانی و مناطق موردنظر برای هفته ۱۵ تا ۲۲ مهر ۱۴۰۴ ارائه می‌شود. این پیش‌بینی‌ها بر پایه روندهای جاری، رویدادهای تقویمی اقتصادی و عوامل ژئوپلیتیکی نظیر تعرفه‌های آمریکا، تحریم‌ها و گزارش چشم‌انداز اقتصادی جهانی IMF در 22 مهر استوار است. اقتصاد جهانی با رشد پایدار اما کند پیش می‌رود و پیش‌بینی رشد ۳.۳ درصدی برای سال ۲۰۲۵ بدون تغییر عمده از اکتبر ۲۰۲۴ باقی مانده است، هرچند ریسک‌هایی مانند تعرفه‌های بالاتر و تنش‌های تجاری وجود دارد. گزارش IMF در 22 مهر جهت‌گیری دقیق‌تری ارائه خواهد داد، در حالی که رشد جهانی ممکن است به ۲.۳ درصد در ۲۰۲۵ کاهش یابد و در سال‌های ۲۰۲۶-۲۰۲۷ بهبود یابد. رویدادهای کلیدی این هفته شامل انتشار داده‌های کسری تجاری آمریکا در 15 مهر، سخنرانی‌های مقامات فدرال رزرو در 16 مهر، شاخص PMI خدماتی یوروزون در 17 مهر، تورم اولیه آمریکا در 18 مهر، اعتماد مصرف‌کننده آمریکا در 19 مهر و گزارش IMF در 22 مهر است. این داده‌ها می‌توانند نوساناتی در بازارها ایجاد کنند، اما اقتصاد جهانی با سیاست‌های انبساطی و رشد ادامه می‌یابد، هرچند تورم بالا و PMIهای ضعیف نگرانی‌هایی ایجاد کرده‌اند.
در آمریکا، اقتصاد با رشد زیر روند پیش می‌رود و پیش‌بینی می‌شود رشد تولید ناخالص داخلی (GDP) در سال ۲۰۲۵ به ۱.۵ درصد برسد که از ۲.۵ درصد در ۲۰۲۴ کمتر است. این کاهش به دلیل تعرفه‌های پیشنهادی و تعطیلی احتمالی دولت است که دید اقتصادی را کاهش داده است. مصرف به دلیل اثرات ثروت (افزایش ارزش دارایی‌ها) همچنان قوی است، اما کسری تجاری که در 15 مهر منتشر می‌شود، احتمالاً حدود ۶۰.۷ میلیارد دلار منفی خواهد بود. تورم شاخص قیمت مصرف‌کننده (CPI) به طور متوسط ۲.۹ درصد در سال ۲۰۲۵ پیش‌بینی می‌شود و انتظار می‌رود فدرال رزرو نرخ بهره را در نوامبر ۲۵ واحد پایه کاهش دهد. رشد فروش در فصل تعطیلات بین ۲.۹ تا ۳.۴ درصد پیش‌بینی شده و گزارش‌های سه‌ماهه شرکت‌ها رشد سود هر سهم (EPS) ۷.۹ درصدی را نشان می‌دهد، اما تعرفه‌ها می‌توانند ریسک تورمی ایجاد کنند.
در اتحادیه اروپا، اقتصاد با رشد اندک مواجه است و پیش‌بینی رشد GDP برای سال ۲۰۲۵ حدود ۱.۲ درصد و برای ۲۰۲۶ حدود ۱ درصد است که نشان‌دهنده بهبود تدریجی از رکود است. روحیه سرمایه‌گذاران بهبود یافته و شاخص PMI خدماتی که در ۹ اکتبر منتشر می‌شود، احتمالاً مثبت‌تر از انتظار خواهد بود. آلمان از افزایش هزینه‌های دفاعی بهره می‌برد، اما تعرفه‌های احتمالی آمریکا بر صادرات فشار وارد می‌کند. کسری بودجه ایتالیا در حد ۳ درصد باقی می‌ماند و سیاست‌های بانک مرکزی اروپا (ECB) برای حمایت از بهبود ادامه دارد.
در روسیه اقتصاد با کندی مواجه است و پیش‌بینی رشد GDP برای سال ۲۰۲۵ بین ۱ تا ۲ درصد است که کاهش قابل‌توجهی از ۴.۳ درصد در ۲۰۲۴ نشان می‌دهد. این کاهش به دلیل تحریم‌ها و نرخ‌های بهره بالا برای کنترل تورم است. بخش تولیدی با انقباض مواجه شده و درآمدهای نفتی در شهریور ۲۳ درصد کاهش یافته است. دولت برای تأمین بودجه جنگ وام بیشتری می‌گیرد و پیشنهاد افزایش مالیات بر ارزش افزوده (VAT) مطرح شده است. ریسک‌های ناشی از تحریم‌ها و افت قیمت نفت همچنان ادامه دارد، اما اقتصاد به طور کلی پایدار باقی مانده است.
درچین، اقتصاد با رشد تدریجی اما کمتر از هدف مواجه است و پیش‌بینی رشد GDP برای ۲۰۲۵ حدود ۵ درصد است. شاخص PMI تولیدی که در 16 اکتبر منتشر می‌شود، با رقم ۴۹.۸ نشان‌دهنده ضعف در فعالیت کارخانه‌ای است. بخش “اقتصاد جدید” (فناوری) عملکرد قوی دارد، اما تقاضای داخلی ضعیف و تعرفه‌های احتمالی آمریکا ریسک‌هایی ایجاد می‌کنند. برنامه پنج‌ساله چین که در 28 مهر تا 1 آبان اعلام می‌شود، احتمالاً محرک‌های جدیدی معرفی خواهد کرد.
در هند، اقتصاد با رشد قوی پیش می‌رود و بانک مرکزی هند (RBI) رشد تولید ناخالص داخلی (GDP) برای سال مالی ۲۰۲۶ را ۶.۸ درصد پیش‌بینی کرده که از ۶.۵ درصد قبلی افزایش یافته است. بخش خدماتی کند شده، اما اقتصاد در برابر شوک‌های جهانی مقاوم است. تعرفه‌های احتمالی آمریکا بر صادرات تأثیر می‌گذارد، اما نرخ بهره RBI در ۵.۵ درصد ثابت باقی می‌ماند.
در خاورمیانه، اقتصاد با رشد متوسط پیش می‌رود و پیش‌بینی رشد GDP برای ۲۰۲۵ حدود ۲.۶ درصد است که از پیش‌بینی‌های قبلی کمتر است، به دلیل تنش‌های ژئوپلیتیکی و تقاضای جهانی ضعیف. بازارهای کشورهای شورای همکاری خلیج فارس (GCC) مقاوم هستند و رشد ۳ درصدی برای این منطقه پیش‌بینی شده است. عربستان عملکرد قوی در بخش غیردولتی نشان می‌دهد، اما کسری بودجه ۵.۳ درصدی و ریسک‌های مرتبط با قیمت نفت چالش‌هایی ایجاد می‌کنند.
در ایران، اقتصاد با انقباض مواجه است و IMF رشد GDP را برای ۲۰۲۵ حدود ۰.۶ درصد پیش‌بینی کرده است، در حالی که ارزش GDP به ۳۴۱ میلیارد دلار کاهش یافته و تحریم‌ها فشار شدیدی وارد می‌کنند. صادرات نفت به چین با حدود ۱.۵ میلیون بشکه در روز ادامه دارد، اما ارزش ارز به پایین‌ترین سطح تاریخی رسیده است. تنش‌های آمریکا-ایران و تأثیرات جنگ می‌توانند رشد منفی را تشدید کنند، به‌ویژه اگر تحریم‌ها ادامه یابد. همچنین، سیاست‌گذار داخلی در کوتاه‌مدت بر مدیریت نقدینگی تمرکز دارد؛ طرح‌هایی مانند حذف صفر در دستور کار قرار گرفته است ولی به نظر میرسد در غیاب انضباط پولی و مالی و بازگرداندن اعتماد به پول ملی، اثری بر تورم نخواهد داشت.
در مجموع، این هفته با تمرکز بر شاخص‌های PMI و گزارش IMF در 22 مهر پیش می‌رود. اقتصادهای نوظهور مانند هند مقاوم‌تر عمل می‌کنند، اما تعرفه‌های احتمالی آمریکا و تنش‌های ژئوپلیتیکی، به‌ویژه در روسیه و ایران، ریسک‌های اصلی برای همه مناطق هستند. این پیش‌بینی‌ها احتمالی هستند و ممکن است با انتشار داده‌های جدید تغییر کنند.