سهم اندک طلای سبز طارم در سبد صادرات غیرنفتی

زیتون، طلای سبز و میوه بهشتی، سالانه بیش از پنج هزار میلیارد تومان گردش مالی در کشور دارد اما نبود زنجیره کامل تولید و برندسازی در طارم، سهم این شهرستان را با تولید سالانه بیش از ۲۵ هزار تن، از صادرات آن به کشورهای خارجی بسیار ناچیز کرده است.

شهرستان طارم بزرگترین تولیدکننده محصول زیتون در کشور و به عنوان قطب تولید این طلای سبز است و نیمی از کل زیتون کشور در این شهرستان تولید می شود.

سالانه بیش از ۲۵ هزار تن زیتون از ۱۷ هزار و ۵۰۰ هکتار باغهای طارم برداشت و به صورت خام و فراوری شده در ۱۵۰ کارخانه فعال در این شهرستان، روانه بازارهای داخلی و خارجی می شود.

۳۰ درصد از محصول تولیدی این شهرستان نیز برای استحصال روغن در کارخانجات روغن کشی مورد استفاده قرار می گیرد. زیتون سبز طارم شامل کنسروالیا، مانزانیلا، کرونائیکی و آربکین، ماری و زرده زیتون محلی است که سالانه از سوی ۹ هزار بهره بردار طارمی تولید می شود.

از زیتون با کیفیت طارم محصولاتی مانند بی هسته، کبابی، چیلی، ترشی زیتون،‌ زیتون های طعم دار، خرد شده با سبزیجات و پرورده درست می شود که استقبال بسیار زیاد مشتریان را در پی داشته است.

هرساله برداشت زیتون سبز در بزرگترین باغشهر زیتون ایران در طارم تا پایان مهر ماه ادامه می یابد و بیش از سه هزار میلیارد تومان عاید بهره برداران می‌شود.

۳۰ درصد از زیتون تولیدی نیز مربوط به زیتون روغنی شامل ارقام آربیکن، کرونائیکی، شنگه، ماری و زیتون های سبزی است که رو به سیاهی می روند، که همزمان با برداشت آن که تا نیمه اول آذرماه ادامه می یابد، ۳۲ کارخانه نیز در این زمینه فعال می شود.

می توان از هر یک تن زیتون تا ۲۰۰ لیتر روغن برداشت کرد که به دلیل کیفیت بالای روغن زیتون طارم این محصول علاوه بر بازارهای داخلی به کشورهای روسیه، ارمنستان و آذربایجان نیز صادر می شود.

در فصل برداشت این محصول کارگران و بهره برداران بسیاری در باغها و واحدهای فراوری زیتون در شهرستان طارم مشغول به کار می شوند و از هر هکتار بیش از یک و نیم تن زیتون برداشت می کنند اما با وجود همه مزیت های زیتون تولیدی در شهرستان طارم برخی موانع و مشکلات، سد راه صادرات این محصول شده است.

شهرستان طارم در صورت استفاده بهینه از ظرفیت‌های موجود و فراهم سازی بسترهای لازم می تواند سهم بزرگی از صادرات این محصول را به خارج از کشور به خود اختصاص دهد، اما نبود زیرساختها موجب شده است زیتون از سبد صادراتی جابماند.

این درحالی است که برند سازی و فرآوری محصول زیتون در کارگاه های صنعتی موجب ایجاد ارزش افزوده، درآمدزایی برای زیتون کاران، اشتغالزایی و فعالیت کارخانه های نیمه فعال و رفع مشکلات زیست محیطی می شود.

نبود زیرساختها حلقه مفقوده صادرات زیتون طارم

معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار زنجان نیز سهم صادرات زیتون از این استان را به رغم بالا بودن کمیت و کیفیت تولید این محصول، بسیار ناچیز عنوان کرد و گفت: نبود برخی زیرساختها و بسترهای لازم برای ترابری زیتون طارم به خصوص در فصل برداشت آن موجب شده است این محصول از سبد صادراتی بیرون بماند.

نرگس مرادخانی با تاکید بر وجود ظرفیت های بالای کشاورزی در شهرستان طارم و از آن جمله تولید زیتون، یادآور شد: در فراهم سازی امکانات و زیرساختهای لازم برای صادرات این محصولات در سالهای گذشته غفلت شده است در حالیکه توجه به این امر می تواند تحولی بزرگ را در بخش کشاورزی استان زنجان و شهرستان طارم ایجاد کند.

معاون استاندار زنجان افزود: زیتون های فراوری شده به ویژه زیتون پرورده یکی از خوراکی های لذیذ و پرطرفدار در جهان به خصوص کشورهای اوراسیا است اما فسادپذیری بالایی نیز دارد به همین سبب با نبود تجهیزات و امکانات مورد نیاز، صادرات این محصول با حجم بالا امکانپذیر نیست.

وی تصریح کرد: برای رونق این بخش و جذب سرمایه گذاران باید بیش از پیش به معرفی توانمندی های موجود در این حوزه اقدام کرد و پتانسیل های بخش کشاورزی را در بازارهای بین المللی شناساند.

مرادخانی اظهار داشت: اقلیم مناسب، زمین های کشاورزی مستعد و شرایط آب و هوایی طارم این شهرستان را در تولید محصولات کشاورزی سرآمد کرده است و مسوولان و دست اندرکاران این بخش نیز باید با استفاده بهینه از این فرصت و نعمتهای الهی، بیشترین بهره مندی و عایدی را برای استان و کشور داشته باشند.

وی با بیان اینکه استان زنجان ظرفیت لازم را برای افزایش سهم خود در سبد صادرات غیرنفتی کشور تا ۳۵۰ میلیون دلار بیش از میزان صادرات فعلی دارد، خاطرنشان کرد: محصولات فراوری شده کشاورزی می تواند بخش بزرگی از این سبد را به خود اختصاص دهد.

 

زیتون طارم، استعداد بالایی برای صادرات دارد

رئیس اتاق بازرگانی زنجان با اشاره به اهمیت افزایش میزان صادرات محصولات کشاورزی در رونق این بخش، گفت: زنجان، بزرگترین تولیدکننده زیتون در کشور است و با سرمایه گذاری بر این ظرفیت بزرگ می توان بخش بزرگی از سبد صادرات کالاهای غیرنفتی استان را پر کرد.

صمد یوسفی اصل اظهار داشت: با استفاده از فناوری های نوین و انتقال دانش فنی، می توان بهره وری در تولید این محصول را بدون وارد کردن فشار بر منابع آبی به خصوص در شرایط کنونی خشکسالی و کمبود آب افزایش داد.

وی تعامل و همکاری با دیگر کشورها را که در این حوزه حرفی برای گفتن دارند موجب رونق و شکوفایی استعدادها و ظرفیت های موجود در این زمینه دانست و تصریح کرد: در زنجان به عنوان پایتخت زیتون در کشور گامهای خوبی در نفوذ دانش در عرصه تولید زیتون برداشته شده است.

یوسفی اصل با اشاره به لزوم امکان سنجی صادرات زیتون و توجه به اصلاح باغهای قدیمی و تولید پایدار و دانش محور این محصول، یادآور شد: برندسازی محصول نیز یکی از راهکارهای مورد توجه در این زمینه است که می تواند در صادرات زیتون طارم تحول ایجاد کند.

وی تاکید کرد: حمایت از بخش خصوصی و معرفی هرچه بیشتر ظرفیت‌های واقعی حوزه‌ کشاورزی استان در سطح بین‌المللی جایگاه استان را در تجارت خارجی ارتقا می دهد.

بیش از ۳۰ هزار میلیارد ریال ارزش افزوده با فراوری مناسب زیتون

رییس شورای ملی زیتون ایران و فعال حوزه تولید زیتون در استان زنجان نیز با بیان اینکه کشورهای پیشرفته تولید کننده زیتون بیش از ۱۰۰ محصول را از زیتون فراوری و به بازارهای جهانی عرضه می کنند، گفت: در ایران از این محصول تنها زیتون کنسروی و روغن زیتون فراوری می شود.

محمدعلی عباسی افزود: فراوری مناسب زیتون می تواند بیش از ۳۰ هزار میلیارد ریال ارزش افزوده برای بخش دولتی داشته باشد و ۸۵ هزار میلیارد ریال عاید بخش خصوصی فعال در این زمینه کند.

وی به توجیه اقتصادی بالای صنعت زیتون اشاره کرد و یادآور شد: زیتون تولیدی در ایران به دلیل اقلیم مناسب لذیذ و با استقبال زیادی در بازارهای جهانی مواجه است اما از این فرصت به درستی و بهینه استفاده نشده و برندسازی این محصول انجام نشده است.