اخبار و تحولات اقتصادی تاجیکستان در هفته سوم مرداد ماه 1404

حضور رؤسای کشورهای آسیای مرکزی و آذربایجان در نمایشگاه دستاوردهای صنعتی و فرهنگی

امامعلی رحمان و سران کشورهای منطقه از نمایشگاه صنعتی و فرهنگی ترکمنستان بازدید کردند؛ غرفه تاجیکستان با صنایع سبک، محصولات کشاورزی، جواهرات و غذاهای ملی مورد توجه قرار گرفت. همزمان، ایران از اجرای توافقنامه تجارت آزاد با اتحادیه اقتصادی اوراسیا و پیشرفت مذاکرات مشابه با پاکستان خبر داد.

توافقنامه همکاری پیشرفته تاجیکستان و اتحادیه اروپا آسیا

تاجیکستان و اتحادیه اروپا توافقنامه همکاری پیشرفته (EPCA) را امضا کردند که زمینه‌ساز توسعه روابط اقتصادی، انرژی، آموزش و دیجیتالی‌سازی است. اتحادیه اروپا از اصلاحات قضایی و پروژه‌های انرژی پایدار در تاجیکستان حمایت می‌کند.

ایران بزرگترین خریدار پنبه تاجیکستان در نیمه اول سال 2025 آسیا

ایران در نیمه اول سال جاری بیش از ۳۰ هزار تن الیاف پنبه به ارزش ۴۵.۷ میلیون دلار از تاجیکستان وارد کرده که ۸۳٪ صادرات این محصول را شامل می‌شود. عمده صادرات از مناطق ختلن و سغد بوده و قیمت میانگین هر تن ۱,۵۰۶ دلار است. در نشست وزرای کشاورزی دو کشور، موضوعاتی چون کشاورزی هوشمند، فرآوری محصولات و پروژه‌های مشترک بررسی شد. تاجیکستان نیز تا سال ۲۰۲۸ به دنبال افزایش تولید پنبه و تبدیل بخشی از صادرات الیاف به نخ برای تقویت همکاری با ایران است.

تاکید تاجیکستان و ترکیه بر لزوم گسترش روابط بین محافل تجاری هر دو کشور

صادق امامی، سفیر تاجیکستان در ترکیه، با رفعت حصارجیکلیاوغلو، رئیس اتحادیه اتاق‌ها و بورس‌های کالا، دیدار و درباره وضعیت کنونی و چشم‌انداز همکاری‌های تجاری و اقتصادی دو کشور گفت‌وگو کردند. دو طرف بر گسترش روابط میان محافل تجاری و توسعه همکاری‌های دوجانبه در حوزه تجارت و اقتصاد تأکید کردند.

ارائه 50 خدمات دولتی آنالین تا پایان سال در تاجیکستان

خورشید فیض الله زاده، مدیر آژانس نوآوری و فناوری‌های دیجیتال تاجیکستان، اعلام کرد که سیستم یکپارچه‌سازی اطلاعات بین‌بخشی برای ارائه خدمات دولتی دیجیتال ایجاد شده و پورتال واحد «tj.ehukumat.khizmat» راه‌اندازی شده است. در مرحله اول، ۲۰ نوع خدمت دولتی به‌صورت آنلاین ارائه می‌شود و پیش‌بینی شده تا پایان سال این تعداد به بیش از ۵۰ مورد برسد تا تمامی خدمات دولتی از طریق پورتال واحد قابل دسترسی باشند.

جذب ۲۱۳ میلیون دلار سرمایه‌گذاری در نیمه اول سال 2025

در نیمه اول سال جاری، تاجیکستان موفق شد ۲۱۳ میلیون دلار سرمایه‌گذاری خارجی جذب کند که ۷۳ میلیون دلار آن شامل کمک‌های بلاعوض و وام‌های کم‌بهره بوده است. این سرمایه‌گذاری‌ها با همکاری وزارت توسعه اقتصادی و تجارت و سازمان‌های مالی بین‌المللی صورت گرفته و برای پروژه‌های اولویت‌دار، تقویت صنعت، کشاورزی و زیرساخت‌ها و کاهش خطرات اقتصادی خارجی اختصاص یافته است.

تأسیس آزمایشگاه انرژی تجدیدپذیر در موسسه معدن و متالورژی تاجیکستان  

بختیار محمدعلی، رئیس موسسه معدن و متالورژی تاجیکستان، اعلام کرد که آزمایشگاه انرژی بادی و خورشیدی برای آموزش متخصصان و توسعه تحقیقات کاربردی راه‌اندازی شده است. موسسه ۹ پروژه نوآورانه برای جذب کمک‌هزینه پژوهشی ارائه کرده و تاجیکستان تا اول آوریل ۲۰۲۵، ۸۲ پروژه سرمایه‌گذاری به ارزش حدود ۴.۶ میلیارد دلار را در حوزه‌های انرژی، حمل‌ونقل، آموزش، بهداشت، صنعت و کشاورزی اجرا می‌کند. در بخش کشاورزی، واردات گاومیش‌های اصیل از چین، استفاده از چین به‌عنوان مسیر ترانزیت واردات از مغولستان و توسعه همکاری با سازمان همکاری شانگهای برای فناوری‌های نوآورانه کشاورزی از جمله اقدامات برنامه‌ریزی‌شده است.

جذب بیش از 22۳ میلیون دالر سرمایه گذاری داخلی و خارجی به اقتصاد منطقه سغد در شش ماه اول سال 2025

در نیمه اول سال جاری، بخش درآمدی بودجه دولت تاجیکستان (به استثنای مالیات اجتماعی خارج از بودجه) از ۱۰۷.۵ درصد برنامه فراتر رفت. بودجه منطقه‌ای نیز ۳.۱ میلیارد سامانی دریافت کرد که ۲۱۳ میلیون سامانی بیشتر از سطح پیش‌بینی شده است.

پیشتازی روسیه در صادرات گاز مایع به تاجیکستان؛ افزایش واردات فرآورده‌های نفتی

سرویس ضد انحصار تاجیکستان اعلام کرد که در نیمه نخست سال ۲۰۲۵، روسیه با تأمین ۹۴.۱ هزار تن گاز مایع (۵۳.۲ درصد) جایگاه نخست تأمین‌کنندگان این محصول را در تاجیکستان به دست آورد و قزاقستان با ۸۲.۹ هزار تن (۴۶.۸ درصد) در رتبه دوم قرار گرفت. مجموع واردات فرآورده‌های نفتی شامل بنزین و دیزل به ۵۶۳.۶ هزار تن رسید که نسبت به سال گذشته ۳۸.۵ هزار تن افزایش دارد. قیمت سوخت در پمپ‌بنزین‌های تاجیکستان در ماه ژوئیه اندکی کاهش یافته است.

کاهش وابستگی به واردات آرد

با توسعه صنایع فرآوری داخلی، واردات آرد گندم در تاجیکستان روند نزولی دارد و پیش‌بینی می‌شود در سال ۲۰۲۶ به ۵۹ هزار تن، در ۲۰۲۷ به ۵۶ هزار تن و تا ۲۰۲۸ به ۵۱ هزار تن کاهش یابد.

افزایش بازدید گردشگران از مناظر طبیعی خاولینگ

در شش ماه نخست سال ۲۰۲۵، ۶۱ هزار و ۹۷ نفر گردشگر داخلی و خارجی از جاذبه‌های طبیعی و فرهنگی شهرستان خاولینگ بازدید کردند که شامل ۳۰۱۰ گردشگر خارجی و ۵۸ هزار و ۸۷ گردشگر داخلی است. سیمومین رئوف‌زاده، معاون رئیس شهرستان، اعلام کرد که زیرساخت‌های گردشگری شامل هتل‌ها، موزه‌ها، بناهای تاریخی و مراکز اطلاعاتی تقویت شده و اقدامات متعددی برای توسعه گردشگری پزشکی و زیست‌محیطی انجام شده است. همچنین آژانس کار و اشتغال منطقه ۶ نمایشگاه کاری برگزار کرده و برای ۴۰۶ نفر فرصت شغلی دائمی و فصلی فراهم کرده است.

روند نزولی واردات گاز مایع به تاجیکستان

در نیمه نخست سال ۲۰۲۵، واردات گاز مایع به تاجیکستان با ۱۷۶.۹ هزار تن، ۱۸.۵ هزار تن کمتر از مدت مشابه سال گذشته بوده و میانگین قیمت هر تن ۶۸۵ دلار گزارش شد. روسیه و قزاقستان به‌ترتیب با بیش از ۵۳ و حدود ۴۷ درصد، تأمین‌کنندگان اصلی هستند. کارشناسان دلیل کاهش واردات را افزایش علاقه به خودروهای برقی می‌دانند؛ تا اول ژوئن ۲۰۲۵، تعداد کل خودروهای برقی در کشور از ۳۴ هزار دستگاه فراتر رفته است.

نرخ رشد ۸.۱ درصدی اقتصاد ملی تاجیکستان

ذوقی ذوقی‌زاده، وزیر توسعه اقتصادی و تجارت تاجیکستان، اعلام کرد که در نیمه نخست سال ۲۰۲۵، تولید ناخالص داخلی به ۷۰.۸ میلیارد سامانی رسید و رشد واقعی اقتصاد ملی ۸.۱ درصد ثبت شد. این رشد عمدتاً ناشی از افزایش ۲۴ درصدی تولید صنعتی، ۱۴.۶ درصدی سرمایه‌گذاری در دارایی‌های ثابت، ۱۲.۸ درصدی خدمات پرداختی و ۹.۷ درصدی کشاورزی بوده است، که روند مثبت اقتصاد و تقویت ظرفیت تولید و سرمایه‌گذاری در بخش‌های کلیدی کشور را نشان می‌دهد.

ورود بیش از ۳ میلیارد دلار سرمایه خارجی در شش ماه اول سال 2025 به اقتصادی تاجیکستان

سلطان رحیم‌زاده، رئیس کمیته سرمایه‌گذاری دولتی تاجیکستان، اعلام کرد که در شش ماه نخست سال ۲۰۲۵، ۳.۳۰۳ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خارجی وارد کشور شد که ۵۹.۴ درصد بیشتر از مدت مشابه سال گذشته است. از این میزان، ۱.۴۱۳ میلیارد دلار از کشورهای مستقل مشترک‌المنافع و ۱.۸۹۱ میلیارد دلار از کشورهای غیر مستقل مشترک‌المنافع تأمین شده و سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی نیز ۱۴۴.۷ میلیون دلار ثبت شد.
همزمان، شیرعلی کبیر، وزیر صنعت و فناوری‌های نوین، از بهره‌برداری ۱۶ شرکت صنعتی جدید در بخش‌های مهندسی مکانیک، مصالح ساختمانی، صنعت سبک، مواد غذایی و معدن خبر داد و اعلام کرد که ۱۲۹ شرکت موقتاً فعالیت خود را متوقف کرده‌اند که نسبت به سال گذشته کاهش یافته است.

صادرات بیش از ۳ هزار تن محصوالت کشاورزی ناحیه شهرنو

کشاورزان ناحیه شهر نو در شش ماه نخست سال ۲۰۲۵، حدود ۱۱ هزار تن غلات تولید کردند که بیش از ۳ هزار تن آن به خارج صادر شد. همزمان، ذوقی ذوقی‌زاده، وزیر توسعه اقتصادی و تجارت، از رشد ۱۱ درصدی تجارت تاجیکستان با روسیه خبر داد؛ گردش مالی تجاری در این دوره به ۱.۰۷۱ میلیارد دلار رسید و صادرات محصولات کشاورزی و مصالح ساختمانی به روسیه به ۵۳.۴ میلیون دلار بالغ شد. هدف دوجانبه، افزایش ۲.۵ برابری گردش مالی تجارت تا سال ۲۰۳۰ است.

کاهش ۰.۱ درصدی نرخ تورم در تاجیکستان

ذوقی ذوقی‌زاده، وزیر توسعه اقتصادی و تجارت تاجیکستان، اعلام کرد که در شش ماه نخست سال ۲۰۲۵، نرخ تورم ۱.۸ درصد ثبت شد که ۰.۱ درصد کمتر از مدت مشابه سال گذشته است. افزایش قیمت محصولات غذایی (+۲.۹ درصد) و تعرفه خدمات (+۳.۴ درصد) اصلی‌ترین عوامل شکل‌گیری تورم بوده‌اند. وی تأکید کرد که مهار تورم نتیجه سیاست‌های هماهنگ پولی و مالی و کنترل قیمت‌ها در بازار داخلی است و پیش‌بینی می‌شود نرخ تورم تا پایان سال در محدوده هدف بانک ملی باقی بماند.

بیش از ۴.۷ میلیارد دلار گردش مالی تجارت خارجی تاجیکستان در نیمه اول سال ۲۰۲۵

ذوقی ذوقی‌زاده، وزیر توسعه اقتصادی و تجارت تاجیکستان، اعلام کرد که در شش ماه نخست سال ۲۰۲۵، گردش مالی تجارت خارجی به ۴.۷۳۱ میلیارد دلار رسید که ۷.۲ درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش داشته است. صادرات با کاهش ۴.۳ درصدی به ۹۵۵.۳ میلیون دلار رسید که عمدتاً ناشی از کاهش صادرات فلزات گرانبها است، در حالی که واردات با رشد ۱۰.۵ درصدی به ۳.۷۷۶ میلیارد دلار افزایش یافت. همزمان، ۸۲ پروژه سرمایه‌گذاری دولتی به ارزش ۴۵.۳ میلیارد سامانی در کشور در حال اجرا است.

صادرات بیش از ۲۸ میلیون دلار محصولات غذایی در شش ماه اول سال جاری

شیرعلی کبیر، وزیر صنعت و فناوری‌های نوین تاجیکستان، اعلام کرد که این کشور در شش ماه نخست سال ۲۰۲۵، ۲۸.۳ میلیون دلار محصولات غذایی اساسی صادر کرده که ۳.۷ درصد بیش از مدت مشابه سال گذشته است. محصولات صادراتی شامل میوه خشک، نوشیدنی غیرالکلی، محصولات کنسروی، آرد گندم، ژلاتین و محصولات قنادی بوده و عمدتاً به روسیه، قزاقستان، آلمان، چین، ترکیه، ازبکستان و گرجستان ارسال شده‌اند.

افزایش صادرات کالاهای تاجیکستان به برخی از کشورها

رئیس گمرک تاجیکستان، خوروشید کریمزاده، اعلام کرد که در نیمه نخست سال ۲۰۲۵، صادرات کالا به هلند، ازبکستان، چین، ترکیه، بلژیک، پاکستان و قرقیزستان افزایش یافته، اما صادرات به قزاقستان، ایران، روسیه، افغانستان و امارات کاهش یافته است. با وجود نوسانات در برخی بازارها، حجم کل گردش مالی تجارت خارجی کشور نسبت به سال گذشته رشد داشته است.

بررسی موضوع دیجیتالی شدن و مدیریت فرایندهای لجستیکی بین »راه آهن تاجیکستان« و شرکت «Nafith Logistics»

مدیریت شرکت دولتی «راه‌آهن تاجیکستان» با نمایندگان «Logistics Nafith» درباره دیجیتالی شدن و بهینه‌سازی لجستیک گفت‌وگو کرد. محورهای اصلی شامل اتوماسیون فرآیندها، کنترل گمرکی، توسعه ترمینال‌ها و استفاده از فناوری‌های نوآورانه در حمل‌ونقل محصولات صنعتی بود. طرفین آمادگی خود را برای همکاری و اجرای پروژه‌های مشترک اعلام کردند.

کاهش 5.3 در صدی صادرات محصولات تاجیکستان

صادرات کالاهای تاجیکستان با ۵.۳٪ کاهش به ۹۹۶ میلیون دلار رسید، در حالی که واردات با ۹.۴٪ رشد از ۳.۸ میلیارد دلار فراتر رفت.
محصولات اصلی صادرات: آنتیموان (۳۰.۴٪)، سنگ معدن و کنسانتره (۱۲.۸٪)، الیاف پنبه (۵.۸٪)، برق (۴.۵٪) و میوه و سبزیجات (۳.۴٪).
صادرات به هلند، ازبکستان، چین، ترکیه، بلژیک، پاکستان و قرقیزستان افزایش و به روسیه، قزاقستان، افغانستان و ایران کاهش یافته است.

کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا پیشتاز در واردات کالاهای تاجیکستان

نیمی از واردات تاجیکستان از اعضای اتحادیه اقتصادی اوراسیا، به ویژه روسیه و قزاقستان تأمین می‌شود. سهم سایر کشورها: چین ۲۶.۲٪، ازبکستان ۵.۱٪، ایران ۴.۶٪ و ترکیه ۲.۳٪.
محصولات اصلی وارداتی: فرآورده‌های نفتی، وسایل نقلیه سبک، گاز مایع، گندم، شکر و میوه و سبزیجات

امضا تفاهمنامه بین اتاق بازرگانی و صنایع تاجیکستان و انجمن صنایع و تجارت منطقه خودمختار اویغور سین کیانگ

رئیس موقت اتاق بازرگانی تاجیکستان با هیاتی از انجمن صنایع و تجارت سپاه تولید و سازندگی سین‌کیانگ چین به ریاست لیو جونگو دیدار کرد. در این نشست، دو طرف بر توسعه همکاری‌ها در صنایع سبک، کشاورزی و فناوری‌های نوین تأکید کرده و برنامه‌ریزی برای برگزاری همایش‌ها و نمایشگاه‌های مشترک انجام شد. همچنین تفاهم‌نامه همکاری میان طرفین امضا شد و هیات چینی با نمایندگان وزارت کشاورزی، وزارت توسعه اقتصادی و تجارت و شرکت «اگروتِخ‌سرویس» گفتگو کرد.

دلایل کاهش 1۷ در صدی سرمایه گذاری در اقتصاد تاجیکستان

در شش ماه نخست سال ۲۰۲۵، تاجیکستان حدود ۱۴۵ میلیون دلار سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی جذب کرده که ۱۷ درصد کمتر از مدت مشابه سال گذشته است. سلطان رحیم‌زاده، رئیس کمیته سرمایه‌گذاری دولتی، کاهش سرمایه‌گذاری را ناشی از محدودیت‌های اینترنت، مسیرهای هوایی و کوچک بودن بازار داخلی دانست. بیشترین سرمایه‌گذاری‌ها از چین، بریتانیا، روسیه، قزاقستان و ژاپن وارد شده است.

افزایش ۹.۲ درصدی حجم بار در تاجیکستان

در شش‌ماهه نخست سال ۲۰۲۵، حجم حمل بار در تاجیکستان با ۹.۲ درصد افزایش نسبت به سال گذشته به ۶۶.۷ میلیون تن رسید. از این میزان، ۹۴.۶ درصد از طریق جاده و ۳.۶ میلیون تن از طریق حمل‌ونقل ریلی جابه‌جا شده که رشد ۱۲.۴ درصدی داشته است. وزیر نقلیات بر ایجاد پلتفرم دیجیتال واحد برای مدیریت حمل‌ونقل چندوجهی و تقویت ارتباطات منطقه‌ای به‌عنوان عاملی کلیدی در رشد اقتصادی و امنیت غذایی تأکید کرد.

زردآلو و میوه خشک، پیشتاز صادرات کشاورزی تاجیکستان

تاجیکستان در شش‌ماهه نخست سال ۲۰۲۵ بیش از ۹۰ هزار تن محصولات کشاورزی به ارزش ۳۳.۹ میلیون دلار صادر کرده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۵ میلیون دلار افزایش داشته است. میوه‌های خشک با ۱۸.۲ میلیون دلار بیشترین سهم صادرات را دارند و پس از آن میوه‌های تازه و سبزیجات قرار دارند. روسیه بزرگ‌ترین شریک تجاری تاجیکستان است و حجم تجارت دوجانبه دو کشور در چهار ماه نخست ۲۰۲۵ با ۲۲ درصد رشد به بیش از ۷۰۰ میلیون دلار رسیده است.

۶ میلیون دلار تجارت بین تاجیکستان و قرقیزستان در شش ماه سال اول تاجیکستان

رئیس گمرک تاجیکستان اعلام کرد که حجم تجارت بین دو کشور در شش ماه اول سال تنها ۶ میلیون دلار بوده و انتظار می‌رود با اجرای توافقات روسای جمهور افزایش یابد. تبادل کالا عمدتاً از گذرگاه‌های «گلستان» و «مدنیت» انجام شده و کالاهای ترانزیتی چین بیشتر از مسیر «گلستان» وارد کشور شده‌اند. دیگر گذرگاه‌ها یا غیر فعال‌اند یا فقط برای عبور شهروندان استفاده می‌شوند.

دوشنبه« میزبان کارآفرینان برون مرزی برای شرکت در همایش بین المللی سرمایه گذاری «Dushanbe Invest –2025»

سلطان رحیم‌زاده، رئیس کمیته سرمایه‌گذاری تاجیکستان، بر نقش کارآفرینان برونمرزی در جذب سرمایه‌گذاری و اجرای پروژه‌های مشترک تأکید کرد و از آنها برای حضور در همایش «دوشنبه سرمایه‌گذاری – ۲۰۲۵» دعوت نمود.

صدور بیش از 2۶0 مجوز استخراج معدن توسط وزارت دارایی تاجیکستان در سال 2025

در نیمه نخست سال ۲۰۲۵، وزارت دارایی تاجیکستان ۲۶۱ مجوز استخراج مواد معدنی و ۳۵ مجوز فعالیت بنگاه‌های شرط‌بندی و بازی‌های الکترونیکی صادر کرد. این مجوزها طبق قوانین کشور و برای تنظیم منابع طبیعی و فعالیت‌های قانونی کسب‌وکار ارائه شده‌اند.

تقویت همکاریهای اقتصادی و تجاری بین تاجیکستان و قزاقستان

در حاشیه نوزدهمین نشست کمیسیون همکاری‌های اقتصادی، مقامات تاجیکستان و قزاقستان درباره توسعه سرمایه‌گذاری دوجانبه، پروژه‌های مشترک اقتصادی و بهبود فضای سرمایه‌گذاری گفتگو کردند. دو طرف همچنین بر آمادگی خود برای تقویت روابط تجاری و حضور در همایش بین‌المللی «دوشنبه-سرمایه‌گذاری ۲۰۲۵» تأکید کردند.

اجرای درآمده بودجه منطقه خودمختار کوهستان بدخشان با 105.1 درصد

استاندار بدخشان اعلام کرد که درآمد بودجه منطقه ۱۰۵.۱ درصد تحقق یافته و ۹۸۳۹ نهاد اقتصادی ثبت شده است. همچنین ۱۳ پروژه سرمایه‌گذاری به ارزش ۲۸۳.۳ میلیون دلار در حال اجراست و ۷۶.۶ درصد از بودجه آنها پرداخت شده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *